Fintech là lĩnh vực rất được quan tâm hiện nay tại Việt Nam. Không hề quá lời khi nói rằng lĩnh vực này đã và đang tối ưu hóa trải nghiệm tài chính của hàng triệu người mỗi ngày. Vậy Fintech chính xác là gì? Fintech có an hay không? Cùng DNSE tìm hiểu nhé.
Fintech là gì?
Fintech là từ viết tắt của Financial Technology - Công nghệ tài chính. Đây là sự kết hợp giữa thuật ngữ Finance (tài chính) và Technology (công nghệ).
Hiểu đơn giản, Fintech là việc áp dụng những ứng dụng hay sáng tạo trong công nghệ kỹ thuật hiện đại vào lĩnh vực tài chính. Và kết quả là sự ra đời của những phần mềm, ứng dụng trực tuyến nhằm phục vụ các hoạt động tài chính, tiền tệ, ngân hàng.
Một số thông tin về Fintech
Đối tượng chính trong Fintech là gì?
Thị trường Fintech tồn tại dựa trên mối quan hệ của 3 bên: Công ty Fintech, Định chế tài chính và Khách hàng cá nhân.
Công ty Fintech
Đây là các công ty chuyên hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Họ cung cấp các sản phẩm, dịch vụ công nghệ trong lĩnh vực tài chính. Khách hàng của họ là người sử dụng cuối cùng hoặc các định chế tài chính.
Định chế tài chính
Định chế tài chính bao gồm: ngân hàng, các công ty tài chính, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán… Đây là những tổ chức giữ vai trò quan trọng trong ngành tài chính.
Nhận thấy tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ trong tài chính, các định chế này ngày càng hợp tác sâu rộng với các công ty Fintech. Mặt khác, bản thân các định chế này cũng đầu tư mạnh cho các hoạt động nghiên cứu nội bộ. Từ đó chủ động nắm giữ công nghệ mới và chiếm lĩnh thị trường.
Khách hàng cá nhân
Khách hàng cá nhân là những người sử dụng sản phẩm dịch vụ tài chính nói chung. Với sự cạnh tranh của các ứng dụng công nghệ tài chính hiện nay thì khách hàng chính là những người hưởng lợi nhiều nhất.
Các sản phẩm dịch vụ nổi bậtcủa Fintech là gì?
Hệ sinh thái Fintech là môi trường phát triển của Fintech bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau. Một số lĩnh vực nổi bật có thể kể đến là:
Thanh toán điện tử (payment)
Thanh toán điện tử là việc thực hiện các thao tác chuyển, nạp, rút tiền.. trên nền tảng online. Các hình thức thanh toán điện tử cũng rất đa dạng như:
- Thanh toán bằng thẻ ngân hàng
- Thanh toán qua cổng thanh toán điện tử
- Thanh toán bằng ví điện tử (Momo, VNPay, Timo.Timo..)
- Thanh toán bằng điện thoại thông minh (Mobile Banking, QR Code…)
Ngân hàng số (digital banking)
Ngân hàng số là hình thức số hoá mọi hoạt động và dịch vụ của ngân hàng truyền thống trên nền tảng ứng dụng di động. Hiện nay, hầu hết các ngân hàng Việt Nam đã triển khai ngân hàng số rộng rãi. Với hàng loạt các ứng dụng như VCB DigiBank, TP LiveBank, BIDV Smart Banking…
Đầu tư và quản lý tài chính (retail investment & wealth management)
Hiện nay, các loại hình đầu tư và quản lý tài chính online đang phát triển vô cùng đa dạng. Có thể kể đến như các ví điện tử (Momo, Timo…), các ứng dụng đầu tư tài chính (Entrade X, Finhay, VnDirect…). Ngoài ra, các ứng dụng ngân hàng số cũng tích hợp chức năng đầu tư tài chính như gửi tiết kiệm, đầu tư chứng chỉ quỹ, trái phiếu…
Cho vay ngang hàng (P2P lending)
Đây là hình thức cho vay kết nối giữa những người có nhu cầu vay và những người cho vay trên một nền tảng chung (trang web hoặc ứng dụng). Có thể kể đến một số nền tảng cho vay ngang hàng phổ biến hiện nay: Fiin Credit, TIMA…
Công nghệ bảo hiểm (insurtech)
Công nghệ bảo hiểm là việc phân phối dịch vụ bảo hiểm qua kênh Online (website, ứng dụng bảo hiểm số). Điều này giúp doanh nghiệp bảo hiểm tiết kiệm chi phí quản lý khách hàng. Đồng thời, khách hàng có thể chủ động tìm hiểu thông tin về sản phẩm bảo hiểm cũng như theo dõi tình hình hợp đồng. Ví dụ: công ty bảo hiểm Bảo Việt Life, PVI, FWD…
Điểm tín dụng (credit scoring)
Điểm tín dụng đánh giá mức độ tín nhiệm của bạn dựa trên việc phân tích hồ sơ tín dụng. Nó đóng vai trò quyết định việc bạn có tham gia sản phẩm vay tín chấp hoặc mở thẻ tín dụng được không. Nhờ sự phát triển của Fintech, các ngân hàng có thể lưu trữ thông tin điểm tín dụng của hàng triệu khách hàng. Ngược lại, bạn cũng có thể tự tra cứu CIC tại nhà qua ứng dụng CIC Credit Connect.
Trong đó, thanh toán là lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn nhất trong hệ sinh thái Fintech. Các doanh nghiệp thanh toán trực tuyến chiếm tới 31% số lượng doanh nghiệp Fintech hiện có. Mô hình công ty Fintech kết nối với sàn thương mại điện tử nhằm cũng ngày càng phổ biến.
Đặc điểm của Fintech là gì?
Cung cấp dịch vụ tài chính dựa trên nền tảng công nghệ
Fintech hoạt động dựa trên trí tuệ nhân tạo, giống như một chú robot có thể nhận diện, phân tích và thiết lập các dịch vụ tài chính. Nó giúp đơn giản hóa các trải nghiệm tài chính hiện đại. Đồng thời thay đổi thói quen của người tiêu dùng từ truyền thống sang online.
Chẳng hạn, cách đây hơn 10 năm, khi muốn chuyển một số tiền qua từ tài khoản ngân hàng này tới tài khoản khác, bạn phải ra quầy giao dịch ngân hàng. Giờ đây, bạn chỉ cần thao tác trên điện thoại thông minh trong phút mốt. Và còn rất nhiều dịch vụ khác có thể thực hiện online như: thanh toán điện tử, cho vay, đầu tư chứng khoán…
Thay đổi nguồn nhân lực tài chính trong trong tương lai
Fintech ảnh hưởng lớn đến nguồn nhân lực tài chính trong tương lai. Một nhân viên không chỉ giỏi về chuyên môn nghiệp vụ mà còn phải sử dụng thành thạo công nghệ. Ngoài ra, ngày càng nhiều dịch vụ tài chính có thể thực hiện thuận tiện trên nền tảng online. Hệ quả là số lượng nhân lực bị cắt giảm đáng kể. Thay vào đó, một người có thể hỗ trợ nhiều khách hàng trong một lần.
Fintech có an toàn hay không?
Nhìn chung, công nghệ tài chính có tính an toàn cao nhờ hệ thống bảo mật bằng mật khẩu và sinh trắc học. Theo thống kê của Forbes, 68% người dân tin tưởng sử dụng các ứng dụng tài chính được phát triển bởi các công ty Fintech.
Tuy nhiên, Fintech vẫn tồn tại những mặt tiêu cực nhất định. Vấn đề bất cập gần đây là tình trạng lừa đảo người dùng ví điện tử để lấy cắp thông tin.
Cụ thể:
Tội phạm công nghệ đã mạo danh nhân viên của ví Momo. Kẻ lừa đảo yêu cầu chủ ví điện tử soạn tin nhắn theo cú pháp có sẵn gửi đến một số điện thoại với lý do xác minh tài khoản. Sau khi người dùng gửi tin nhắn, mọi cuộc gọi đến thuê bao của người dùng lập tức được chuyển tiếp đến số điện thoại mà đối tượng lừa đảo cung cấp. Từ đó, chúng có thể chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, ví điện tử của người dùng.
Để ngăn chặn hành vi này, Ngân hàng Nhà nước đang gấp rút hoàn thiện cơ chế thử nghiệm đối với Fintech. Bao gồm kiểm soát chặt chẽ hơn các hoạt động: cho vay ngang hàng (P2P Lending), hỗ trợ định danh khách hàng, giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), Blockchain… Trong đó chú trọng xây dựng hệ thống công nghệ nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân người dùng.
Các doanh nghiệp Fintech tiêu biểu
Fintech đã phát triển mạnh mẽ trong những năm vừa qua, đặc biệt trong đại dịch Covid-19. Việt Nam hiện có khoảng 160 công ty hoạt động trong lĩnh vực này. Dưới đây là những doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực Fintech.
Momo
Momo là một trong các công ty Fintech tiên phong và hàng đầu hiện nay. Công ty nằm trong top 100 công ty Fintech toàn thế giới. Tính đến tháng 01/2022, Momo sở hữu 31 triệu người dùng và liên kết với hơn 50 đối tác ngân hàng, tổ chức tài chính,…
Ứng dụng Momo cho phép người dùng thực hiện các thao tác tiền tệ dễ dàng, nhanh chóng. Các dịch vụ Momo cung cấp bao gồm: thanh toán trực tuyến, chuyển tiền, mua sắm, nạp tiền điện thoại…
VNPAY
VNPAY là ví dụ điển hình cho một hệ sinh thái Fintech rộng lớn với đa dạng các sản phẩm. Với định hướng trở thành “Ví của gia đình”, VNPAY được trang bị tính năng khá độc đáo. Đó là cho phép khách hàng từ Ví chính của mình mở thêm các Ví thành viên mà không cần tiến hành định danh hoặc liên kết ngân hàng.
Hiện nay, VNPAY đã có chỗ đứng nhất định trên thị trường. Ứng dụng liên kết thành công hơn 200.000 điểm bán hàng và thu về hàng chục triệu người dùng.
ZaloPay
Tương tự Momo, ZaloPay cũng là ứng dụng dạng ví điện tử. Bằng cách hiển thị trực tiếp trên ứng dụng Zalo, ví ZaloPay cho phép khách hàng dùng chính tài khoản Zalo sẵn có để thanh toán hóa đơn, chuyển tiền…
Năm 2019, ZaloPay đã được vinh danh là “Ví điện tử tiêu biểu Việt Nam” với hàng triệu người dùng tiềm năng.
Fiin Credit
Fiin Credit là một công ty Fintech tại Việt Nam cung cấp tài chính số an toàn và thuận tiện. Fiin Credit phát triển 4 dịch vụ chủ yếu:
- Ứng trước tiền tiêu dùng với lãi suất 0% và cho phép hoàn trả lên đến 45 ngày.
- Ứng trước tiền tiêu dùng - trả góp với chu kỳ trả từ 3 - 12 tháng.
- Cho vay ngang hàng với lãi suất 18% - 20%.
- Cho vay thông thường: thủ tục online nhanh gọn, không cầm cố, lãi suất chỉ từ 1,5%/tháng.
Tính đến 2021, Fiin Credit đạt hơn 900.000 khách hàng tin dùng và 6.000 cửa hàng đối tác.
DNSE
DNSE là cái tên khá mới mẻ trong số các công ty chứng khoán trên thị trường Việt Nam. Công ty đi theo mô hình của một công ty Fintech, với chiến lược tập trung vào phát triển công nghệ hiện đại nhất, hướng đến mục tiêu “Đơn giản hóa đầu tư cho người Việt”. Đây cũng là công ty chứng khoán Việt Nam đầu tiên có chính sách miễn phí giao dịch trọn đời.
Có thể kể đến một số sản phẩm nổi bật của DNSE như: nền tảng giao dịch chứng khoán Entrade X, hệ thống quản trị rủi ro margin theo theo mã cổ phiếu… Sắp tới, nền tảng môi giới ảo AI Broker cũng đang được dự kiến ra mắt. Với mục tiêu giảm thiểu yếu tố cảm xúc và minh bạch hóa quyết định đầu tư.
Mới đây, DNSE vừa trở thành tân binh chiếm vị trí thứ 6 về thị phần môi giới trong quý II/2022. Đồng thời, hoàn tất tăng vốn điều lệ lên 3000 tỷ đồng và lọt Top 10 công ty chứng khoán có vốn lớn nhất Việt Nam.
Timo
Timo được thành lập vào năm 2015 và là công ty Việt Nam đầu tiên cung cấp trải nghiệm ngân hàng số miễn phí. Timo cho phép người dùng mở tài khoản, tiết kiệm chỉ trong vài phút. Người dùng được cung cấp một thẻ ATM đi kèm và cũng có thể sử dụng ứng dụng Timo dành cho thiết bị di động để thanh toán hóa đơn, nạp tiền điện thoại…
Các sản phẩm khác của Timo bao gồm thẻ tín dụng Visa, tùy chọn mua ngay, trả sau và các khoản vay. Ứng dụng còn cung cấp các sản phẩm đầu tư và bảo hiểm từ đối tác (VinaCapital, Sunlife, Liberty…)
Kết
Fintech là cú hích lớn nâng tầm trải nghiệm dịch vụ tài chính của hàng triệu người, đem lại nhiều cơ hội và thách thức cho ngành tài chính nói chung. Mong rằng bài viết trên đã giải đáp chi tiết cho bạn câu hỏi “Fintech là gì?”. Và đừng quên theo dõi website DNSE để cập nhật những thông tin bổ ích về tài chính - chứng khoán nhé.
