KYC là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, đặc biệt là trong các giao dịch và đầu tư. Vậy KYC là gì? Vai trò và các bước để xác minh KYC được thực hiện như thế nào? Hãy cùng ngân hàng số Timo tìm hiểu những thông tin này qua bài viết dưới đây.
KYC là gì? eKYC là gì?
KYC (Know Your Customer) là quy trình dùng để xác minh danh tính của khách hàng khi mở tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, đây cũng là một công cụ giúp các tổ chức này đề phòng những rủi ro, gian lận và đánh giá sát sao những hoạt động giao dịch của khách hàng. Thông thường, KYC gồm 2 quy trình chính gồm:
- Nhận dạng thông tin cá nhân (PII - Personally identifiable information): quy trình này thực hiện thông qua giấy tờ tùy thân hợp pháp được chính phủ cấp cho công dân.
- Xác minh khách hàng (PEP- Politically Exposed Person): giúp xác định các cá nhân có tiền án, tiền sự hoặc rủi ro liên quan.
KYC là quy trình xác minh danh tính khách hàng (Nguồn: Internet)
eKYC (Electronic Know Your Customer) là quy trình xác minh danh tính khách hàng bằng kỹ thuật số. Theo đó, các ngân hàng hay tổ chức tài chính sẽ áp dụng công nghệ hiện đại này để đơn giản hóa các thủ tục và giấy tờ. Điều này giúp đem lại nhiều tiện lợi cho người dùng vì bạn sẽ không cần đến trực tiếp để đối chiếu nhiều giấy tờ phức tạp. Với eKYC, khách hàng chỉ cần chụp ảnh gương mặt và các giấy tờ tùy thân, sau đó các ngân hàng sẽ dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để định danh tự động. Hiện tại, định danh eKYC đang được các ngân hàng khuyến khích khách hàng sử dụng. Theo Thông tư số 23/2014 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, việc xác minh danh tính người dùng điện tử giúp nâng cao tính bảo mật khi thực hiện các giao dịch tài chính, đồng thời giảm thiểu những rủi ro như bị đánh cắp thông tin cá nhân, gian lận, rửa tiền và các hoạt động tài chính với mục đích xấu khác.
Timo là một trong những ngân hàng áp dụng công nghệ định danh eKYC giúp khách hàng mở tài khoản online miễn phí chỉ trong vài phút, miễn phí giao thẻ ATM vật lý tận nhà nếu bạn yêu cầu.
Vai trò của KYC
KYC đóng những vai trò quan trọng như sau:
- Giúp xác minh thông tin người dùng: Quy trình này giúp các tổ chức tài chính và ngân hàng định danh được khách hàng của họ là ai, đang cư trú ở đâu, có vi phạm pháp luật hay không… Điều này giúp hạn chế tối đa việc giao dịch với đối tượng tội phạm.
- Giúp xác định được những rủi ro liên quan đến khách hàng: Thông qua hồ sơ KYC, các ngân hàng sẽ biết được khách hàng có đang nợ xấu hay không, uy tín tài chính như thế nào, có khả năng hoàn trả các khoản vay hay không. Từ đó, họ mới có thể đưa ra quyết định đồng ý hay từ chối các khoản vay.
- Nâng cao tính an toàn cho các giao dịch: KYC góp phần phát hiện và ngăn chặn các hoạt động gian lận liên quan đến tài chính như: tham nhũng, rửa tiền, hối lộ,… Nhờ đó, ngân hàng đảm bảo được an toàn cho người dùng và hoạt động của ngân hàng không vi phạm pháp luật.
KYC giúp đảm bảo an toàn cho các giao dịch tài chính (Nguồn: Internet)
Đối tượng cần tuân thủ theo quy trình KYC
Những đối tượng cần thực hiện và tuân thủ quy trình KYC gồm:
- Cá nhân, tổ chức đang cần mở tài khoản ngân hàng.
- Người muốn mở thẻ tín dụng.
- Người cần mở tài khoản để giao dịch chứng khoán.
- Người có nhu cầu mở tài khoản ngân hàng trực tuyến.
- Đối tượng cần mở tài khoản trên các trang mạng điện tử.
Khi mở tài khoản dù theo phương thức truyền thống hay tài khoản điện tử, người dùng đều phải thực hiện quy trình xác minh KYC. Mức độ xác minh sẽ tùy thuộc vào từng loại tài khoản. Trong đó, những tài khoản ngân hàng hoặc tài khoản ngân hàng điện tử thường yêu cầu mức độ xác minh KYC cao nhất.
Quy trình xác minh KYC chi tiết
Dưới đây là quy trình xác minh KYC được áp dụng phổ biến ở các ngân hàng và tổ chức tài chính hiện nay:
Bước 1: Thu thập đầy đủ các thông tin khách hàng
Các ngân hàng thường cung cấp biểu mẫu cho khách hàng điền vào, trong đó bào gồm các thông tin như: họ và tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ thường/tạm trú, thẻ CCCD/CMND còn hiệu lực, số điện thoại cá nhân,… Khách hàng cần kê khai những thông tin này một cách đầy đủ và trung thực.
Bước 2: Thực hiện đánh giá khách hàng
Việc đánh giá khách hàng giúp hạn chế những rủi ro có thể xảy ra. Có hai phương thức để đánh giá khách hàng là đánh giá cơ bản (SDD) và tăng cường rà soát (EDD). Trong đó, SDD là cách thức thu thập và đánh giá thông tin của khách hàng ở mức độ cơ bản còn EDD được sử dụng để nhận định những rủi ro hoặc hoạt động tài chính vi phạm pháp luật. Các bước để đánh giá khách hàng cụ thể như sau:
- Ngân hàng xác minh danh tính cụ thể của khách hàng, sau đó, tiến hành lưu trữ và giám sát chặt chẽ những thông tin này.
- Ngân hàng sẽ lưu trữ các đánh giá SDD và EDD đã thực hiện với khách hàng hoặc khách hàng tiềm năng.
- Xác định các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến khách hàng. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng thực hiện đánh giá định kỳ để cập nhật những rủi ro này.
- Đưa ra cái nhìn tổng quan và rõ ràng về hoạt động tài chính của khách hàng.
Quy trình KYC khác quy trình eKYC (Nguồn: Internet)
Quy trình xác minh eKYC
eKYC giúp khách hàng xác minh danh tính nhanh chỉ trong vài phút. Để quy trình eKYC được thực hiện đúng cách và nhanh chóng, bạn nên làm theo các bước sau:
Bước 1: Điền thông tin cá nhân
Bạn cần cung cấp đầy đủ các thông tin được yêu cầu trên ứng dụng. Thông tin cơ bản như họ tên, ngày sinh, số điện thoại và chọn tài liệu cần xác minh dữ liệu như CCCD, bằng lái xe, hộ chiếu,…
Hoặc bạn có thể chọn chụp ảnh rõ nét hai mặt của giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD, hộ chiếu,…) để hệ thống tự động trích xuất thông tin dựa trên công nghệ OCR. Kiểm ra thông tin điền tự động.
Bước 2: Xác thực khuôn mặt:
Chụp ảnh selfie( ảnh chân dung bản thân) hoặc quay video selfie theo hướng dẫn của hệ thống.
Bước 3: Hoàn tất
Nếu hình ảnh của bạn qua selfie video thì công nghệ nhận diện khuôn mặt tiên tiến liveness detection và Face matching sẽ so sánh hình ảnh của bạn với ảnh trên giấy tờ để xác minh danh tính. Nếu thông tin khớp, hệ thống sẽ thông báo bạn đã hoàn tất quy trình eKYC. Ngược lại, bạn sẽ phải thực hiện lại các bước trên.
Ứng dụng KYC trong các lĩnh vực
Trong lĩnh vực đầu tư
KYC là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng và duy trì một môi trường đầu tư an toàn, minh bạch. Các công ty đầu tư áp dụng quy trình KYC để xác định và nắm bắt các thông tin chi tiết, tình hình tài chính và khả năng chịu rủi ro của khách hàng. Bên cạnh đó, quy trình này cũng giúp cho các công ty đầu tư ngăn chặn các hoạt động tài chính bất hợp pháp, từ đó tránh được các hình phạt pháp lý và bảo vệ uy tín của mình trên thị trường.
Trong lĩnh vực ngân hàng
KYC là một quy trình không thể thiếu trong lĩnh vực ngân hàng. Bên cạnh việc hỗ trợ xác minh danh tính khách hàng, KYC còn giúp các ngân hàng đánh giá độ uy tín tài chính từ đó đưa ra quyết định phù hợp cho các khoản vay. Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đều áp dụng xác minh danh tính điện tử eKYC đem lại nhiều lợi ích khác như:
- Gia tăng thị phần nhanh chóng: Nhờ công nghệ eKYC, khách hàng có thể thực hiện xác minh danh tính ngay tại nhà với quy trình đơn giản, nhanh chóng. Điều này giúp ngân hàng dễ dàng tiếp cận với khách hàng mới hơn, từ đó gia tăng thị phần của mình.
- Tiết kiệm chi phí nhân sự: eKYC được thực hiện một cách chủ động mà không cần quá nhiều sự hỗ trợ quá nhiều từ các nhân viên tư vấn. Do đó, ứng dụng eKYC giúp các nhân hàng tiết kiệm chi phí nhân sự hơn so với phương thức xác thực truyền thống.
- Số hóa dữ liệu khách hàng: Xác thực bằng eKYC giúp tạo ra kho dữ liệu số. Đây là yếu tố quan trọng giúp quy trình lưu trữ, bảo mật và truy xuất thông tin khách hàng của các ngân hàng trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.
Trong các sàn giao dịch tiền ảo
KYC là yếu tố giúp bảo vệ sự an toàn của tài khoản trên các sàn giao dịch tiền ảo. Đồng thời, quy trình này cũng ngăn chặn những thất thoát do hacker tấn công gây ra. Phần lớn các sàn giao dịch tiền ảo hiện nay đều yêu cầu xác thực KYC mới được tăng lợi ích giao dịch như: cho phép trade số lượng lớn, giảm phí rút tiền ra khỏi sàn giao dịch,… Tuy nhiên, nhìn chung chính sách KYC ở các sàn giao dịch tiền ảo này vẫn chưa được áp dụng một cách toàn diện, đầy đủ và minh bạch.
Hy vọng rằng, những thông tin hữu ích mà Timo chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ KYC là gì? Nắm rõ quy trình KYC là điều cần thiết để đảm bảo tính an toàn và minh bạch trong các hoạt động tài chính hiện nay.
