Ông Đức Thành sinh tháng 10/1968, đến nay mới hơn 55 tuổi. Tuy nhiên, hiện sức khỏe của ông rất kém và muốn làm thủ tục nghỉ hưu non.
Ông Thành thắc mắc: "Đến thời gian nào thì tôi mới được nghỉ và lương hưu non của tôi hàng tháng được bao nhiêu?".
Người dân nhận lương hưu tại TPHCM (Ảnh minh họa: BHXH TPHCM).
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tuổi nghỉ hưu và điều kiện hưởng lương hưu trước tuổi đối với lao động nam được quy định chi tiết tại Điều 169 và khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019; Nghị định số 135/2020/NĐ-CP ngày 18/11/2020 của Chính phủ.
Căn cứ vào các quy định trên, từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của lao động nam có đủ 20 năm đóng BHXH trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028. Tức là, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong năm 2024 là 61 tuổi.
Tuy nhiên, lao động nam có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi quy định trên khi có đủ 20 năm đóng BHXH và thuộc một trong các trường hợp dưới đây.
Thứ nhất, có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc độc hại nguy hiểm (NNĐHNH) hoặc đặc biệt NNĐHNH thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
Thứ 2, có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021).
Thứ 3, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.
Thứ 4, có tổng thời gian làm nghề, công việc NNĐHNH hoặc đặc biệt NNĐHNH và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021) từ đủ 15 năm trở lên.
Ngoài ra, lao động nam có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định khi có đủ 20 năm đóng BHXH và thuộc một trong các trường hợp dưới đây.
Thứ nhất, có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò.
Thứ 2, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Trường hợp lao động nam có 20 năm đóng BHXH mà bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt NNĐHNH thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Y tế ban hành thì không quy định giới hạn về tuổi.
Căn cứ vào các quy định trên, bạn đọc có thể xác định mình thuộc trường hợp nào để tính độ tuổi được phép "nghỉ hưu non".
Về lương hưu, mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu nhân với mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Tỷ lệ hưởng lương hưu đối với người lao động nam nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi được tính 45% tương ứng với 20 năm đóng BHXH. Sau đó, cứ thêm 1 năm đóng BHXH được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Đối với trường hợp nghỉ hưu trước tuổi thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi nghỉ hưu quy định thì bị trừ 2% tỷ lệ hưởng lương hưu.
Việc tính mức lương hưu hằng tháng, bên cạnh mức đóng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tổng thời gian đã đóng BHXH, diễn biến thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH trong cả quá trình đóng BHXH đến khi nghỉ hưu, tuổi đời, giới tính, thời điểm nghỉ hưu, chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ…
